Журналісты-расследавальнікі парталу The Insider працягваюць сэрыю расьследаваньняў аб тым, як супрацоўнікі Пятай службы ФСБ вербавалі эўрапейскіх палітыкаў. Яны ўжо распавялі аб вярбоўцы латвійскага эўрадэпутата, а ў гэты раз гаворка ідзе аб крайне правай партыі «Альтэрнатыва для Германіі» (АдГ), дэпутаты якой узгаднялі з ФСБшнымі куратарамі тэксты сваіх выступаў і па іх указцы судзіліся са сваім урадам, каб спыніць ваенную дапамогу Украіне.
Цэлы шэраг дэпутатаў ад партыі “Альтэрнатыва для Германіі” (другая па папулярнасьці нямецкая партыя з 20-працэнтным рэйтынгам) актыўна ўзаемадзейнічалі з Крамлём праз расейскага паліттэхнолага ўкраінскага паходжаньня Уладзіміра Сергіенка, які шмат гадоў жыве ў Нямеччыне і нават атрымаў нямецкае грамадзянства. Цяпер жа The Insider удалося пацьвердзіць, што Сергіенка быў не проста расейскім прапагандыстам, а агентам, завербаваным Пятай службай ФСБ.
Фармальна Сергіенка зьяўляецца памочнікам дэпутата АдГ казахстанскага паходжаньня Яўгена Шміта. Але працаваў ён і з многімі іншымі парламентарыямі: напрыклад, як высьветліў The Insider, 6 чэрвеня 2023 года Сергіенка прывёз у Сочы палітыка з АдГ і па сумяшчальніцтве прэзідэнта Асацыяцыі па абароне рускамоўных у ФРГ Ульрыха Ойме. Публічна аб паездцы не паведамлялася. За пару месяцаў да гэтага ўсё той жа Ойме пад чулым кіраўніцтвам Сергіенка напісаў ліст папе рымскаму, дзе прасіў звярнуць увагу на «ганеньне на хрысціян ва Ўкраіне». Перад адпраўкай гэтага ліста 12 красавіка 2023 года Сергіенка ўзгадніў яго чарнавік на рускай мове са сваім маскоўскім куратарам, а апублікаваны ён быў 14 красавіка.
Дэпутат Ульрых Ойме
Дзейнасьць Сяргіенкі была актыўнай і даволі эфектыўнай. Ён, да прыкладу, дамогся таго, каб парляменцкая фракцыя АдГ падала пазоў у Федэральны канстытуцыйны суд аб спыненьні паставак танкаў Украіне.
Таксама ён арганізаваў шэраг выступаў з боку дэпутатаў АдГ, тэкст якіх, зноў жа, узгадняўся з куратарам з ФСБ. Так, напрыклад, Сергіенка зладзіў выступленне дэпутата Бундэстага, члена Парламенцкай асамблеі Савета Еўропы і Федэральнага прэзідыума АдГ прафесара Харальда Вайеля з заявай на сэсіі ПАСЕ, дзе ён заявіў, што кіеўскія ўлады адкрыта пераследуюць прыхаджан Украінскай праваслаўнай царквы (Маскоўскага патрыярхата). Заява была імгненна растыражаваная крамлёўскімі СМІ.
Той жа куратар, які ўзгадняў тэксты, забясьпечваў Сергіенка грашыма. Скажам, пра арганізацыю пазову ў суд Сергіенка пісаў яму:
«Мяркуецца, 25 тысяч эўра ў месяц (арыентыровачна два-тры месяцы на разгляд, столькі ж будзе доўжыцца судовае забеспячэньне, гэта значыць забарона на пастаўку). Рахунак выстаўляе прэстыжнае адвакацкае бюро, якое аб’ядноўвае некалькіх профільных адвакатаў. Дадатковыя выдаткі куратарства і прадстаўнічыя выдаткі (арыентыровачна 10 тысяч эўра). ПІБ уцягнутых калег (дэпутатаў Бундэстага) будуць прадастаўлены».
Да сёньняшняга дня заставалася незразумелым, хто ж гэты маскоўскі куратар, у запісных кніжках Сяргіенка пазначаны як «Аляксей» і які меў адразу чатыры мабільныя тэлефоны (усе, зрэшты, запісаныя на падстаўных асоб). Вывучыўшы метададзеныя гэтых мабільных нумароў, The Insider устанавіў, што яны належаць супрацоўніку Дзевятага ўпраўлення Дэпартамента апэратыўнай інфармацыі Пятай службы ФСБ Іллі Аляксандравічу Вечтамаву. Дзевятае кіраваньне займаецца Украінай, і Сергіенка, верагодна, апынуўся ў зоне ўвагі гэтай структуры менавіта як украінскі грамадзянін (расейскае і нямецкае грамадзянства ў яго зьявіліся толькі ў 2022 годзе).
Ільля Вечтомаў, ён жа Ільля Векшын, ён же «Аляксей»
Тэлефонныя метададзеныя Вечтамава паказваюць, што ён увесь час знаходзіцца на сувязі з дзясяткамі іншых супрацоўнікаў ФСБ, уключаючы начальніка Дзевятага ўпраўлення Уладзіміра Пятроўскага.
37-гадовы Ілля Вечтамаў нарадзіўся і вырас у Іжэўску, скончыў Іжэўскі дзяржаўны тэхнічны ўніверсітэт па спецыяльнасьці «інфармацыйная бясьпека». У юнацтве чытаў рэп у складзе каманды OSIII пад псэўданімам Fox. Ён мае таксама пашпарт на імя Іллі Векшына, і пад гэтым імем падарожнічаў у іншыя краіны, у тым ліку ў Турцыю і Беларусь, дзе сустракаўся з завербаванымі ўкраінскімі грамадзянамі.
Аўтары расследаваньня – Майкл Вайс, Хрысто Грозеў, Раман Дабрахотаў.
